Το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών ιδρύθηκε το 1837 με αρχικό όνομα «Οθώνειο Πανεπιστήμιο». Απετέλεσε το πρώτο Πανεπιστήμιο όχι μόνο του ελληνικού κράτους αλλά και ολόκληρης της Βαλκανικής Χερσονήσου και της ευρύτερης περιοχής της Ανατολικής Μεσογείου. Το 1932 έλαβε την ονομασία: «Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιον Αθηνών», την οποία διατηρεί έως σήμερα (συντομογραφία: ΕΚΠΑ). Το ΕΚΠΑ είναι Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου, πλήρως αυτοδιοικούμενο αλλά υπαγόμενο σε κανόνες του δημοσίου δικαίου και εποπτευόμενο από το Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων.
Το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών είναι το μεγαλύτερο κρατικό ίδρυμα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στην Ελλάδα και ένα από τα μεγαλύτερα πανεπιστήμια της Ευρώπης. Με 45.400 προπτυχιακούς φοιτητές, 23.100 μεταπτυχιακούς φοιτητές και υποψήφιους διδάκτορες, 7.600 αλλοδαπούς φοιτητές όλων των βαθμίδων, 2.100 μέλη ακαδημαϊκού προσωπικού και περίπου 1.000 μέλη διοικητικό προσωπικό, το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών εστιάζει στην παραγωγή και διάδοση της γνώσης. Επιπλέον, το Πανεπιστήμιο σκοπεύει να καταστεί ένα κέντρο αριστείας στην έρευνα, στην καινοτομία και στην διδασκαλία σε όλες τις επιστήμες που θεραπεύει, συνεισφέροντας με αυτόν τον τρόπο στην κοινωνική, πολιτισμική και οικονομική ανάπτυξη της χώρας.
Το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών στοχεύει στην άρτια εκπαίδευση σε όλα τα επίπεδα σπουδών και στην προαγωγή της επιστήμης μέσω της βασικής και εφαρμοσμένης έρευνας σε ένα ευρύ φάσμα επιστημονικών πεδίων. Όραμα του Πανεπιστημίου Αθηνών αποτελεί η προαγωγή της αριστείας στον τομέα της εκπαίδευσης, η καινοτομία στην έρευνα, η καλλιέργεια της παιδείας γενικότερα, αλλά και η ενεργός συμμετοχή της ακαδημαϊκής κοινότητας στα κοινωνικά και πολιτιστικά δρώμενα της χώρας.
Αποστολή του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών παραμένει, καθ’ όλη τη διάρκεια της ιστορικής του πορείας από την ίδρυση σχεδόν του νέου ελληνικού κράτους, η διαρκής αναβάθμιση της εκπαίδευσης των νέων επιστημόνων μέσω της συνεχούς βελτίωσης της μαθησιακής διαδικασίας και της ανανέωσης των προγραμμάτων σπουδών, η καλλιέργεια του πνεύματος διάκρισης και η αποτελεσματική σύνδεση του Πανεπιστημίου με την κοινωνία και την οικονομία.